Werkhofgemeenschap

In de vroege ochtend van 13 juli 2021 is Josephine overleden. Op de rouwkaart beschrijft Walter haar overlijden in haar geest; Josephine is ‘opgenomen in Gods hand’. Josephine geeft ons een boodschap mee, een afbeelding van een door haar ontworpen en vervaardigd borduurwerk met de woorden: ’Wees een zegen voor jezelf’.

Hoe eenvoudig brengt ze wat ze ons wil vertellen onder woorden, vertrouwen en aandacht voor de zoektocht naar jouw weg in het leven. Dat was en is Josephine.

Josephine werd geboren op 3 september 1936 in Rotterdam. Ze groeide op in een goed katholiek gezin. In 1960 trad Josephine in bij de monialen Augustinessen van ‘Gods Werkhof’ in Werkhoven, het laatst gebouwde slotklooster in Nederland. Josephine, zuster Elisabeth, leefde daar haar eerste jaren volgens de regels van een slotklooster.

Maar.. , toen kwam het Tweede Vaticaans Concilie, de kerkvergadering van het ‘aggiornamento’, het ‘bij de tijd brengen’ van de Kerk. Een tijd van grote veranderingen in ‘Gods Werkhof’. Op de eerste zondag van de advent in 1964 werd in Nederland officieel de volkstaal in de liturgie ingevoerd. Om de overgang van de Gregoriaanse gezangen naar het Nederlands liturgisch lied te maken werd Josephine in de gelegenheid gesteld om kerkmuziek te gaan studeren en koordirigent te worden. Om te leren dirigeren had ze een meerstemmig koor nodig. Ze richtte een koor op bestaande uit haar medezusters en vrouwen en mannen van buiten het klooster. Haar eerste koor, er zouden er meerdere volgen. In dit koor zong Walter Boevé.

Josephine schreef veel muziek voor Nederlandstalige liturgische liederen op teksten van Hein Stufkens, Zr. Marta Dijcks, Agnes Snitker en vele anderen. Deze liederen zijn, onder andere, verzameld in de bundel ‘Aangeraakt’. Haar melodieën zijn zowel origineel als van een grote eenvoudige schoonheid. Haar zoektocht naar haar weg in het leven deed Josephine in 1975 besluiten om uit te treden zonder ooit haar verbondenheid met ‘Gods Werkhof’ en de augustijnse spiritualiteit te verliezen. Het bleef de leidraad in haar leven, ze beschouwde zichzelf als religieuze, haar uitingsvorm was niet meer binnen maar buiten het klooster. Samen met Walter vervolgde ze haar levensweg.

De Werkhofgemeenschap werd haar geloofsgemeenschap. Josephine heeft veel betekend voor deze gemeenschap. Ze was altijd actief in de voorbereidingen, ze deed vol overtuiging mee aan nieuwe vormen zoals de Zondag Morgen Anders vieringen. Ze genoot en was ontroerd als ze, samen met de andere voorbereiders, erin slaagde om over te brengen wat ze wilde vertellen, als er mensen geraakt waren, als er een goede sfeer was. Josephine zorgde er voor dat de traditie van de zusters Augustinessen, waar de Werkhofgemeenschap uit voortkomt, levend werd gehouden, zodat we onze oorsprong niet vergeten en we ons daarmee blijven verbinden. Jarenlang fungeerde ze als spil tussen de Augustijnse beweging, de Familia Augustiniana en de Werkhofgemeenschap. Ze gaf, samen met Wilma van der Waart, rondleidingen voor de stichting ‘Gods Werkhof’. In onze Augustinus leeskring zullen we haar aanwezigheid en haar inbreng vanuit haar geheel eigen invalshoek zeer gaan missen. In vertrouwen verbinden dat is voor mij wie Josephine was en wat ze voorgelééfd heeft. In de kapel hoorde ik tijdens het zingen haar heldere zangstem, ik hoorde waar ze zat en dan zongen we samen. Haar stem zal er niet meer zijn, maar Josephine zingt in mij en in vele anderen voort.

Tot slot een lied van Josephine met tekst van Hein Stufkens: Gedragen en bemind

Even zonder één beweging ligt een meeuw gewichtloos op de wind

Dus als ik nu eens in zee ging

zou hij mij dan wiegen als een kind? Heel je leven alle dagen,

ben je al gedragen en bemind Heel je leven alle dagen

ben je al gedragen en bemind.